Yıllara Meydan Okuyan Kilimler

Türkiye geneline sayıları her geçen gün azalan kilim tamir ustalığı son temsilcileriyle yaşama tutunmaya çalışıyor. Gençlerin ilgi göstermediği sektörde hünerli eller, yıllanmış kilimlere dokunarak onları tekrar hayata döndürüyor. Bir zamanların en gözde mesleklerinden olan kilim tamirciliği adeta son dönemlerini yaşıyor. Gençlerin mesleğe önem vermemesi nedeniyle yeni çırakların yetişmediği meslekte, mesleğini 30 yıldan fazladır icra edenler ayakta tutmaya çalışıyor.

Denizli’de yaşayan 33 yıllık kilim tamiri ustası 57 yaşındaki Celal Sevim, İstanbul’da Ermeni asıllı ustasından öğrendiği mesleği yaşatmaya çalışıyor. Savaş nedeniyle ülkesini terk ederek Denizli’ye yerleşen Suriyeli Enes Eşkulli ile eskiyen kilimlere dokunan ikili yıllara meydan okuyan kilimlere sihirli dokunuşlarda bulunarak tekrar hayata döndürüyor. Bir daha dünyaya gelsem bu işi yaparım diyen Celal Sevim, mesleğe destek verilmesi gerektiğini yoksa ata yadigarı bu sanatı İran ve Pakistanlılara kaptıracaklarını ifade ediyor.

Beyrut’ta yıllarca ustalık yapmış olan Halepli Enes Eşkulli ise mesleğini Türkiye’de icra etmekten dolayı çok memnun olduğunu kaydediyor.

“Bizim işimiz sevgi işidir”

Yeni neslin mesleği öğrenmediğinden yakınan kilim ustası Celal Sevim, “33 senedir burada eski halı kilimleri onarım ve tamir işiyle uğraşıyorum. Denizli’de yaşıyorum. Denizli’de eski halı, kilimleri topluyoruz. Burada renklerini bozmadan orijinal şekilde yünlerini söküp tamir yapıp satıyoruz. Ayrıca, tamir işiyle de uğraşıyoruz. Bize gelen müşterilerimizin yüzde 90’ı Başta İstanbul’daki turistik toptanılar olmak üzere ege bölgesindeki turistik yerlerden de geliyor. Toptancılar geliyor bizden alıyorlar. Onlar da turistlere ve Avrupa’ya satıyor. Bizim neslimizde olup bu işi yapan Türkiye genelinde 100 kişi ancak kaldı. Bu işe merak da yok. Alttan da yetişmiyor. yetişmiyor. Ben mesleğimi oldum olası çok seviyorum. Ömrümüz yeterse de mesleğimizi devam ettireceğiz. Evlerden de bize geliyorlar, bazen biz gidiyoruz. Telefon ediyorlar. Gidiyoruz alıyoruz. Tekrar garantili bir şekilde tamirini orijinal bir şekilde yapıp teslim ediyoruz. Bizim iş sevgi işidir” dedi.

“Bakanlık desteklerse mesleğimiz tekrar hayata döner”

Mesleğin son yıllarını yaşadığını kaydeden usta Sevim, “Bugün sanayide de çırak yetişmiyor her tarafta ama bizimkinde yok denecek kadar az. Onun için mesleğimiz ölüme doğru gidiyor. Yani mesleği bitirdiler. Ben bu meslekle ailemi geçindirdim. Bugünlere geldim. Bu mesleği sevmek önemli. Bugüne geldiğimizde kilimleri, halıları makine türü aynı desende yapıyor. Ama onun içindeki malzemeyle bunun arasında fark var. Onun içinde hasta edebilen malzemelerde olabiliyor. Elektriklenme oluyor. Cilt kanseri bile yapıyor. Ama eski kilim ve halılar daha sağlıklı. Hem yün hem de sıcak tutuyor. Hem temiz oluyor. Biz bunları kesip parça olarak da satabiliyoruz. Avrupa’ya da satıyoruz. Bunun kılı da tüyü de para. Bugüne geldiğimizde Türkiye genelinde maalesef tezgah sayısı 100 binin altına düştü. Geçmişte 15 -20 milyon tezgah vardı. Şu anda bu durum bizleri çok üzüyor. Bugün bir kilimin değeri 100 dolardan başlıyor. 100 bin dolara kadar halı kilim satılıyor. Bu çok değerli bir meslek ama biz bunun kıymetini bilmiyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığı acilen müdahale ederek bizlere destek vermesi lazım. Alacağımız destek mesleğimizi yeniden ayağa kaldıracaktır” diye konuştu.

İHA